BEZPIECZNE WAKACJE
Wakacje to czas odpoczynku i zabawy. Korzystając z czasu wolnego nie zapominajcie jednak o Waszym bezpieczeństwie. Każdy z Was musi zwracać uwagę na różne zagrożenia podczas wakacyjnego wypoczynku, aby po jego zakończeniu pozostały tylko dobre wspomnienia.
Materiały edukacyjne i profilaktyczne
Dział Profilaktyki Cyberzagrożeń
NASK-PIB
Dział Profilaktyki Cyberzagrożeń (DPC) zajmuje się działalnością edukacyjną oraz popularyzatorską w zakresie bezpiecznego użytkowania nowych technologii. Funkcjonuje w ramach Państwowego Instytutu Badawczego NASK. Eksperci działu opracowują materiały, prowadzą szkolenia dla dzieci i młodzieży, nauczycieli, pedagogów, rodziców. Realizują kampanie informacyjno-edukacyjne oraz współpracują z zespołami i ekspertami specjalizującymi się w cyfrowej edukacji i wsparciu dzieci i młodzieży – zgodnie z misją, w której internet staje się miejscem przyjaznym dla wszystkich.
Dla rodziców
1 „W sieci wyzwań. Sztuka wychowania w cyfrowym świecie” – poradnik dla rodziców
Najnowsze wydawnictwo NASK to kompendium wiedzy dla rodziców, opiekunów i wszystkich tych, którzy chcą rozważnie i odpowiedzialnie wprowadzić, a następnie towarzyszyć dziecku w cyfrowym świecie. To przewodnik po kluczowych zagadnieniach związanych z bezpieczeństwem i dobrostanem dziecka w sieci. Każdy z 17 rozdziałów opisuje wybrane zagadnienia i wyzwania związane z obecnością dzieci w internecie i zawiera praktyczne wskazówki, dostosowane do trzech grup wiekowych: dzieci w wieku 0–6 lat, dzieci w wieku 7–12 lat i nastolatków powyżej 13. roku życia.
Został napisany przez osoby, które na co dzień pracują z młodymi ludźmi, badają cyfrową rzeczywistość i walczą o to, aby internet był wolny od szkodliwych i nielegalnych treści.
„W sieci wyzwań. Sztuka wychowania w cyfrowym świecie”
2. Podcasty "Cyfrowe wieczory dla rodziców"
Seria spotkań online przeznaczona dla rodziców, opiekunów, pedagogów i wszystkich dorosłych, chętnych zaangażować się w rozmowy o bezpieczeństwie dzieci i młodzieży w internecie. Eksperci poruszają w nich takie tematy jak cyfrowa higiena dla najmłodszych, ryzykowne zachowania w internecie czy cyfrowe uzależnienia.
Dla dzieci i młodzieży
1. „(Nie)widzialne ślady online” – poradnik dla nastolatków
Nasza obecność w internecie, codzienne relacje online, korzystanie z mediów społecznościowych, zakupy internetowe – wszystko to przyczynia się do tworzenia cyfrowego śladu. To, co zostawiamy w sieci, ma wpływ nie tylko na nasze życie online, ale może wpłynąć również na nasze bezpieczeństwo, reputację czy możliwości życiowe. „(Nie)widzialne ślady online” to poradnik pełny praktycznych informacji o zarządzaniu cyfrowym śladem. Publikacja w inspirujący i ciekawy sposób pokazuje, jak młodzież może dbać o swój ślad cyfrowy, na co zwracać uwagę, aby być bezpiecznym online, ale też jak świadomie budować swój wizerunek w sieci.
Poradnik „(Nie)widzialne ślady online”
2. „Z internetem świat jest bliski” – piosenka edukacyjna
Piosenka wraz z teledyskiem to materiał edukacyjny przeznaczony dla dzieci w wieku 4–7 lat. Został przygotowany w ramach projektu Plik i Folder, który jest wynikiem współpracy Państwowego Instytutu Badawczego NASK z Grupą Artystyczną Zygzaki i jest jednym z działań podejmowanych przez Polskie Centrum Programu Safer Internet (PCPSI). Plik i Folder to dwie fikcyjne postaci, które wprowadzają dzieci w wirtualny świat i tłumaczą jego podstawowe pojęcia. Co więcej, ostrzegają przed czyhającymi w nim zagrożeniami oraz uczą, jak postępować w trudnych sytuacjach w sieci.
Z internetem świat jest bliski
3. Gra planszowa Digital Brainiacs – Make it Clear
Gra planszowa dla nastolatków (14+), dzięki której odkryją świat edukacji medialnej i sprawdzą czy potrafią rozpoznać fałszywe treści w internecie, zauważyć dezinformację i chronić się przed cyberatakami. To doskonała edukacyjna zabawa dla młodzieży, uczniów, nauczycieli i rodziców. Grę można samodzielnie wydrukować ze strony projektu Make It Clear.
4. CYBERspot – broszura dla uczniów
Projekt CYBERspot powstał, aby pomóc uczniom bezpiecznie poruszać się w świecie cyfrowym. To innowacyjna inicjatywa tworzenia szkolnych zespołów odpowiedzialnych za szerzenie wiedzy na temat bezpieczeństwa w internecie. W ramach inicjatywy powstała broszura, z której uczniowie dowiedzą się jak dbać o cyfrowy dobrostan i swój wizerunek w sieci, jak walczyć z cyberprzemocą czy jak nie dać się oszukać w sieci.
Broszura dla uczniów CYBERspot
Ośrodek Analizy Dezinformacji
W NASK-PIB realizowane są także działania ukierunkowane na przeciwdziałanie dezinformacji - poprzez Ośrodek Analizy Dezinformacji, który również opracowuje materiały edukacyjne i informacyjne m.in dla kadry pedagogicznej, rodziców i młodzieży.
1. Kodeks dobrych praktyk - wspólnie przeciw dezinformacji
Publikacja stanowi zbiór wiedzy na temat dezinformacji w polskiej przestrzeni informacyjnej. To kompendium dla rodziców, młodzieży, nauczycieli. Z kodeksu dowiemy się, czym jest dezinformacja, misinformacja czy malinformacja; jakie są techniki rozpowszechniania dezinformacji, za pośrednictwem jakich grup i narzędzi oraz jakimi kanałami dochodzi do jej rozprzestrzeniania się. Dodatkowo w dokumencie można znaleźć odpowiedzi na pytania: jak odróżnić informację od opinii; jak informować o dezinformacji; jak ją rozpoznać i jak jej przeciwdziałać. Dokument zawiera także niezbędne rekomendacje oraz zalecenia.
Kodeks powstał z inicjatywy NASK, który pracował nad nim z partnerami; wśród nich znaleźli się m.in. Demagog, Fake Hunter, Fundacja Nauka. To Lubię, CyberDefence24, Crazy Nauka, Instytut Kościuszki oraz wielu innych.
Kodeks dobrych praktyk - wspólnie przeciw dezinformacji
2. „Era (Dez)informacji”
Publikacja NASK-PIB „Era (Dez)informacji będzie cennym wsparciem dla nauczycieli, których celem jest rozwój u uczniów zdolności krytycznego analizowania treści oraz weryfikowania źródeł, leżących u podstaw edukacji medialnej. W podręczniku można znaleźć takie zagadnienia jak: edukacja medialna; dezinformacja i sposoby jej przeciwdziałania; techniki manipulowania informacjami czy rola mediów społecznościowych, a cennym wkładem pod kątem doskonalenia umiejętności praktycznych są także scenariusze lekcji dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Publikacja dostarcza narzędzi, które w przystępny sposób pomagają wprowadzić temat dezinformacji do codziennej pracy dydaktycznej. Za sprawą ćwiczeń i scenariuszy, które są dostosowane do różnych grup wiekowych, rozwijanie kompetencji medialnych jest możliwe już od najmłodszych klas.
Era (Dez)informacji: Nowy Podręcznik dla Kadry Nauczycielskiej | Cyberprofilaktyka NASK
3. Uważaj! Dezinformacja [Kampania Edukacyjna]
NASK przygotował także kampanię „Uważaj! Dezinformacja”, składającą się z serii programów edukacyjnych o zjawisku dezinformacji i jej wpływie na codzienne decyzje, życie, społeczeństwo czy sprawy publiczne.
W ramach krótkich odcinków w prosty i przystępny sposób można zapoznać się z najważniejszymi zagadnieniami, takimi jak: czym jest dezinformacja; jak ją rozpoznać, czym jest fact-checking i jaką rolę odgrywa; kto rozpowszechnia fałszywe i manipulacyjne treści; jaką funkcję w tym pełni internet i media społecznościowe oraz jak dezinformacja może polaryzować odbiorców. Ta edukacyjna seria będzie idealną metodą na uzupełnienie lekcji o zjawisku dezinformacji, jak i posłuży rodzicom i młodzieży.
Uważaj! Dezinformacja [Kampania Edukacyjna] | Bezpieczne Wybory
Oto kilka ZASAD, które warto zapamiętać, żeby wakacje były
bezpieczne i przyjemne:
ZASADY BEZPIECZNEJ KĄPIELI:
- Nie kąp się w miejscach niedozwolonych - korzystaj tylko ze strzeżonych kąpielisk, gdy wywieszona jest biała flaga
- Kąp się tylko w obecności dorosłych
- Nigdy nie skacz do wody o nieznanym dnie
- Nie zanurzaj się gwałtownie w wodzie po długim przebywaniu na słońcu
- Nie rób hałasu - ratownik może nie usłyszeć czyjegoś wołania o pomoc
WYCIECZKA W GÓRY, DO LASU:
- Przed wyjściem w góry sprawdź prognozę pogody
- Zaopatrz się w apteczkę i telefon komórkowy
- Weź ze sobą ciepłe ubranie, jedzenie i napoje
- Nigdy nie schodź ze szlaku i nie oddalaj się od grupy
- Uważaj na kleszcze i owady, chroń się przed nimi odpowiednim ubraniem i preparatami odstraszającymi. Te pajęczaki przenoszą groźne choroby, między innymi wirusowe zapalenie opon mózgowych oraz boreliozę. Kleszcze należy delikatnie usunąć za pomocą pęsety lub specjalnej pętli, a skórę zdezynfekować np. spirytusem. Jeśli wokół miejsca ugryzienia pojawia się okrągłe zaczerwienienie trzeba natychmiast zgłosić się do lekarza.
Ukąszenia owadów są szczególnie groźne dla osób uczulonych na pewne substancje. W takim przypadku należy pamiętać o kontakcie z alergologiem i posiadaniu odpowiednich leków. Należy schłodzić miejsce ukąszenia i zgłosić się do lekarza.
Jedząc lub pijąc na świeżym powietrzu trzeba obserwować, czy osa np. nie wpadła do butelki z której pijemy.
- Nie zbieraj grzybów, jeśli nie jesteś pewny czy są jadalne
-
Maszerując przez las, nie zostawiaj w nim śmieci, zwłaszcza szklanych butelek. Padające przez nie promienie słoneczne mogą wywołać ogień. Zaś ogniska można rozpalać tylko w specjalnie wyznaczonych do tego miejscach. Uważaj na zwierzęta, zarówno te dzikie, jak i domowe.
-
Jeśli zaskoczy Cię burza, to nie chowaj się pod drzewami. One przyciągają pioruny. Jak najszybciej schowaj się w jakimś budynku. Wyłącz telefon komórkowy.
Nie dotykaj tej rośliny!
Z uwagi na zbliżający się okres letni przypominamy o potencjalnym niebezpieczeństwie, jakie niesie ze sobą zetknięcie z barszczami kaukaskimi (m.in. barszcz Sosnowskiego), które skutkuje m.in. silnymi poparzeniami skóry. Informacje na temat zagrożenia można znaleźć w serwisie barszcz.edu.pl oraz na stronie Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie.
BEZPIECZNE OPLANIE:
- Nie przebywaj zbyt długo na słońcu
- Stosuj kremy z filtrami ochronnymi
- Noś nakrycie głowy i okulary przeciwsłoneczne
- Pij dużo wody niegazowanej
- Pamiętaj! Słońce opala Cię również, gdy jesteś w wodzie!
AKTYWNY WYPOCZYNEK:
- Zakładaj kask zawsze, gdy jeździsz na rowerze, rolkach czy deskorolce
- Przestrzegaj przepisów drogowych
- Bądź widoczny na drodze - miej odblaski
- Bądź aktywny fizycznie, ale zachowaj rozsądek, nie uprawiaj sportóww miejscach niedozwolonych
DBAJ O ZDROWIE I HIGIENĘ:
- Dbaj o higienę osobistą i czystość wokół siebie
- Nie używaj wspólnych przyborów toaletowych
- Nie pij i nie jedz ze wspólnych naczyń
- Zawsze sprawdzaj datę ważności produktów, które spożywasz
- Unikaj jedzenia posiłków w przypadkowych miejscach
- Myj ręce przed każdym posiłkiem
- Jedz zdrowo
- Uwaga na zatrucia pokarmowe. Źródłem zakażenia są zwykle produkty pochodzenia zwierzęcego: mięso, jaja, mleko i jego przetwory. Nosicielami bakterii mogą być zwierzęta hodowlane, ale może je przenieść na żywność także człowiek, gryzonie czy muchy. Niewłaściwe przechowywanie oraz brak higieny przygotowywania posiłków ułatwiają nagromadzenie się bakterii.
WAKACJE W DOMU:
- Mieszkanie jest wspaniałym miejscem do organizowania ciekawych, bezpiecznych zabaw.
- Pamiętaj jednak, że są rzeczy, których musisz się bezwzględnie wystrzegać w swoich zabawach. Są to:
1) gaz – możesz się nim zatruć lub spowodować wybuch,
2) prąd elektryczny – może Cię porazić,
3) ogień – możesz spowodować pożar,
4) woda – możesz zalać mieszkanie,
5) ostre przedmioty – grożą zranieniem,
6) lekarstwa – możesz się nimi zatruć.
OBCY PUKA DO TWOICH DRZWI:
- Zawsze, gdy usłyszysz dzwonek lub pukanie do drzwi sprawdź, kto to. Wyjrzyj przez okno lub spójrz przez wizjer w drzwiach. Jeżeli jest to osoba, której nie znasz: Nie otwieraj drzwi!!!
- Przygotuj kartkę z najważniejszymi numerami telefonów, pod które możesz zadzwonić w razie potrzeby. Jeżeli nie masz w domu telefonu, a coś Ci zagraża – zaalarmuj sąsiadów!
ZASADY KORZYSTANIA Z INTERNETU:
- Nigdy nie podawaj w Internecie swojego prawdziwego imienia i nazwiska. Posługuj się nickiem, czyli pseudonimem - internetową ksywą.
- Nigdy nie podawaj osobom poznanym w Internecie swojego adresu domowego, numeru telefonu i innych tego typu informacji. Nie możesz mieć pewności, z kim naprawdę rozmawiasz!
- Nigdy nie wysyłaj nieznajomym swoich zdjęć. Nie wiesz, do kogo naprawdę trafią.
- Jeżeli wiadomość, którą otrzymałeś jest wulgarna lub niepokojąca nie odpowiadaj na nią. Jeżeli nie jesteś pełnoletni, pokaż ją swoim rodzicom lub innej zaufanej osobie dorosłej.
- Pamiętaj, że nigdy nie możesz mieć pewności, z kim rozmawiasz w Internecie. Ktoś, kto podaje się za twojego rówieśnika w rzeczywistości może być dużo starszy i mieć wobec ciebie złe zamiary.
WAŻNE TELEFONY
112 – telefon alarmowy służb ratowniczych
997 – telefon alarmowy Policji
998 – telefon alarmowy Straży Pożarnej
999 – telefon alarmowy Pogotowia Ratunkowego
601 100 100 – telefon alarmowy WOPR
800 12 12 12 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
116 111 - Pomoc w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa online dla osób poniżej 18 roku życia
800 100 100 -Pomoc i wsparcie dla rodziców, których dzieci doświadczają zagrożeń online
NA KONIEC…
- Nie ryzykuj, z wakacji przywieź tylko miłe wspomnienia
- Zachowaj ostrożność w kontaktach z obcymi
- Nie przyjmuj poczęstunków od nieznajomych
- Uważaj na dzikie i bezpańskie zwierzęta
Pamiętaj, że żadna zasada nie daje 100% szans na uniknięcie zagrożeń, ale z pewnością zmniejsza, możliwość stania się ofiarą.
http://strefamlodych.pl/badz-bezpieczny-w-czasie-wakacji/
http://www.bezpieczny-uczen.pl/index.php?p=bezpiecznie_w_wakacje
http://dladzieci.pl/ecid,25,eid,2559,title,Bezpieczne-wakacje,zabawa.html?ticaid=615377